frontaal!

Boekverslag : 'Onder Stervenden', Leo Van Bergen.

 

Na het lezen van 'Zacht en Eervol' - een magistrale studie over alles wat met geneeskunde tijdens de Eerste Wereldoorlog heeft te maken –was ik heel benieuwd naar het nieuwe werk van deze auteur.

'Onder Stervenden' is een literair werk, dus eens wat anders dan de vele non-fictie die ik al las over dit onderwerp.

 

In het boek komen 25 personages aan het woord die in monoloogvorm over hun beleving van de oorlog vertellen. Van de generaal tot de verpleegster, van de wetenschapper tot de prostituee, van de aalmoezenier tot een ter dood veroordeelde…Stuk voor stuk beschouwingen – hoewel fictief – die tot nadenken stemmen.

 

Op een bepaald moment vraagt een 'voor gek verklaarde' soldaat zich af wie nu werkelijk waanzinnig geworden is : de gewone man, die nu zomaar elke onbekende aan de overkant meedogenloos neerschiet, of hij die dit weigert… of hier gek van wordt?

 

Net als 'Zacht en Eervol' – ondertussen een must in elke wo1-bibliotheek – een zeer confronterend boek.

 

Een mooi stuk uit het voorwoord (door Diederik van Vleuten) :

In 1982 vergezelde een man zijn vader tijdens een bezoek aan Tyne Cot. De vader, in een rolstoel, met een jas bezaaid met medailles en eretekens , was een veteraan uit de Eerste Wereldoorlog.

"Voor de hoofdingang van de begraafplaats gaf de zoon zijn vader alle gelegenheid het nu zo vredige landschap in zich op te nemen. 'Do you recognize anything, dad'?

Zijn vader keek zwijgend voor zich uit over de velden van Vlaanderen. Toen de zoon zijn vraag herhaalde biggelde er opeens een traan over zijn wang 'It was all mud back then' zei hij. 'It was all mud.' "